DT-Swiss XM 1501 Spline One 30 vs. XMC 1200 Spline 30

De wielen maken een enorm belangrijk deel uit van onze mountainbike. Niet alleen zorgen ze er mede voor dat we kunnen rijden, ze bepalen ook een belangrijk deel van het rijgedrag. Keuzes maken moeten we altijd, maar waar kiezen we dan voor? Neem nu het materiaal waaruit de velg gemaakt is, hoeveel invloed heeft dat op het rijgevoel aan boord van onze fiets? Hoewel er in de wielbusiness de laatste jaren stevig wat veranderingen doorgevoerd zijn, kunnen we dat het beste vergelijken door gelijkaardige sets uit te testen. Het Zwitserse DT-Swiss heeft een mooi koppel wielsets in haar rangen om die vergelijking te maken: de aluminium XM 1501 SplineOne 30 en de carbon XMC 1200 Spline 30 sets.

Zwitserse duurzaamheid

Bij veel producten uit Zwitserland krijg je automatisch het gevoel dat het met de duurzaamheid wel goed zit. Dat heeft natuurlijk te maken met de algemene kwaliteit die we kennen van Zwitserse producten zoals Victorinox, Tag Heuer enzovoorts. DT Swiss hoort absoluut ook thuis in dat rijtje. Het heeft door de jaren heen bewezen topkwaliteit naven, spaken en nippels in huis te hebben. Ook de velgen kregen die status na verdere ontwikkeling.

Om wegwijs te worden in het uitgebreide gamma van de fabrikant, gaan we even het assortiment duiden voor jullie. DT Swiss gebruikt een combinatie van een doelgroeptypering en materiaal uitgedrukt met een paar letters en een niveau in cijfers. Zo zijn onze XMC 1200 Spline 30 wielen uit de XM serie en dus all-mountain/trail gericht. De C in de naam staat voor carbon, het materiaal waaruit de velg bestaat. Daarnaast is het cijfer 1200 het laagste uit de reeks, gelet op de algemene rangorde. Bij DT Swiss staat het laagste cijfer voor het hoogste model. Uit dat cijfer is ook af te leiden welke naaf er gemonteerd is. De 1200 en 1500 versies kregen 240S naven, voor de 1700 zijn dat 350 naven en de 1900 is een standaard naaf met een 3-pal vrijloop. Ten slotte staat het laatste cijfer, 30, voor de binnenbreedte van de velg. In het geval van de XMC 1200 serie is dat mogelijk in 25 en 30 millimeter. Voor de XM 1501 kan dat in 25, 30, 35 en zelfs 40 millimeter.

Carbon versus aluminium in cijfers

Om deze test de volledige relevantie te geven, zijn we aan de slag gegaan met wielsets die ongeveer gelijk opgebouwd zijn. Zo staan zowel de XMC 1200 als de XM 1501 op dezelfde 240S Boost naven met het gekende 36 SL Ratchet systeem, waarbij de vrijloop in één volledige omwenteling van het wiel dus op 36 plaatsen kan aangrijpen, eenmaal per 10 graden van omwenteling. Tegenwoordig zien we bij de concurrentie veel hogere getallen. Hopelijk gaat DT Swiss daar snel in mee, want hoe hoger het aantal, hoe sneller je vrijloop aangrijpt en je kracht wordt omgezet in vooruitgang. De velgen in deze wielsets hebben dezelfde binnenbreedte van 30 millimeter, maar verschillen dus van materiaal. De XMC 1200 velg is van carbon, de XM 1501 van aluminium. Verder zijn de 28 spaken in zowel het voor- als achterwiel van beide wielsets rechtgetrokken en over drie gekruist. In de carbon wielset zijn dat DT Aerolitespaken in het voorwiel en DT Aero Compspaken in het achterwiel. Voor de aluminium wielset gebruiken ze DT Competitionspaken. Alle spaaknippels zijn aluminium DT ProLockSquorxProHead.
Afgezien van de platte, lichtere spaken in de XMC 1200 Spline 30 wielset, verschilt er buiten het velgmateriaal dus haast niets. Op de weegschaal en in de beurs is dat verschil er natuurlijk wel. De carbon set weegt 1550 gram, terwijl de aluminimumset 1791 gram toont aan de weeghaak. Beide sets zijn inclusief geplakte velglinten en tubeless ventielen gemonteerd. Hoe lichter de wielset, hoe duurder: de carbon set kost 2198 euro, de aluminium set 1028 euro. Ruim twee keer zo duur voor amper 241 gram verschil in gewicht. We monteren ze tubeless met dezelfde Bontrager SE5 banden en evenveel NoTubes vloeistof op evenveel luchtdruk. Dat ging trouwens super gemakkelijk op beide wielsets, geen compressor nochairshot voor nodig.

Carbon vs aluminium on the trails

Cijfertjes zijn en blijven natuurlijk cijfertjes. Het deel van dergelijke technische details dat het makkelijkste te voelen is, zal zonder twijfel wel het verschil in gewicht zijn. Aangezien enkel spaken en velgen verschillen, zit daar ook het grote gewichtsverschil. Een lichter wiel is sneller in gang gezet, ook bergop is dat goed voelbaar. De fysica leert ons dat een lagere rotatiemassa hoe dan ook beter is, als je sneller wilt fietsen. Maar niet tegen elke prijs. Je kiest dus zelf of je voor, in dit geval, 241 gram verschil ook ruim 1100 euro wilt betalen.

Je moet er rekening mee houden dat de carbon velg een hogere stijfheid heeft. Dat maakt het stuurgedrag directer, maar je boet in op algemeen comfort. Ondanks de brede banden op lage druk kan je daar niet omheen. De carbon velg is ook een stuk hoger en vangt jammer genoeg gemakkelijker stenen. Zo liep onze XMC 1200 Spline 30 wielset al wat schrammen op. Het is steeds schrikken als zo’n grote, holle carbon ruimte een steen vangt. Iedereen om je heen heeft dat gehoord en kijkt met diezelfde pijnlijke blik als jij op dat moment ongetwijfeld doet.

Beide wielsets horen bij de absolute toppers in hun klasse en zijn naast licht en prachtig afgewerkt ook nog eens bijzonder duurzaam. De matte afwerking van de aluminium velg is wel moeilijker zuiver te houden dan de carbon velg. We reden uiteenlopende trails op vooral ruwe ondergrond en konden beide sets onmogelijk op fouten betrappen. Er was niets van onderhoud noch bijstellen nodig. De naven lopen super goed en zullen dat nog lang zo doen, ook de spaken geven geen krimp. We zetten de centerlock adapters een paar keren terug op 40Nm om speling te voorkomen. Een remschijf met centerlock bevestiging is aan te raden.

Conclusie

De wielsets van DT-Swiss zijn zonder twijfel absolute top. We zijn onder de indruk van de bouwkwaliteit en de prestaties op de trails. We kregen de banden onmiddellijk tubeless en hadden nooit luchtverlies terwijl de fiets stilstond. De betrouwbaarheid van de 240S naven hoeft hier niet eens te worden aangehaald, die doet zijn reputatie alleen maar eer aan. Dan komt het dus neer op het verschil in vooral gewicht, gevolgd door comfort en stuurgedrag. Looks spelen ook mee en daar winnen de carbon wielen naar onze mening altijd door hun robuuste uiterlijk. De aluminium set is de beste allrounder voor zijn prijs. Bijna 250 gram aan verschil in gewicht is duidelijk voelbaar, maar is voor de niet-competitierijders onder ons het verschil in prijs niet waard. Ook het meer directe stuurgedrag en het inboeten aan comfort geven die doorslag naar ons idee niet. Speelt geld geen rol, dan zouden wij gaan voor de set XMC 1200 Spline 30. Maar dan betaal je dus wel het dubbele.

Adviesprijs
XM 1501 Spline One 30 €1008,- | XMC 1200 Spline 30 €2178,-